مراحل ساخت و اجرای انواع نقش برجسته های سفالی
به طور کلی ما دو مدل برای درست کردن نقش برجسته داریم: 1. خشتی 2. پازلی
1. خشتی: مقداری از گل (گل لویی دار) را داخل قالبی که از قبل طراحی کرده ایم قرار میدهیم و اندازه ی آن را میزنیم، قالبها چوبی یا آلومینیومی می باشند.ومعمولا اندازه ی آنها 10 در 10 -15 در 15- 20در 20 سانتی متر میباشد. شما خودتان می توانید این قالبها را در هر اندازه ای که میخواهید سفارش بدهید.
و بعد به مقدار متراژی که داریم تعداد خشتها را حساب کرده و میزنیم. برای متراژی که داریم به میزان 5 درصد آبرفت در نظر گرفت چرا که گل بعد از خشک شدن و داخل کوره رفتن طی این دو مرحله آب زیادی را از دست می دهد. خشتها بر روی زمین و یا میزی که از قبل زیر آن را با دو لایه روزنامه پوشانده اید قرار می دهید. توجه داشته باشید که خشتها کاملا کنار هم و در یک خط قرار گیرند.
مرحله ی بعدی طرح انداختن بر روی خشتها می باشد؛ که شما از قبل طرح را آماده و به مربعهای کوچک تقسیم می کنید.
مرحله ی بعد با ابزارهای سفالگری طرح را بیرون می آوریم که میتوان قسمتهایی که مهتر هستند و یا نیاز به برجسته کاری بیشتری دارند گل اضافه کرد.
البته بایستی توجه داشت که در حین کار از ابتدای طرح انداختن تا برداشتن خشتها بایستی روی سطح کار را با پلاستیک بپوشانیم تا خشک نشود و یا ترک نخورد. پرداخت کردن با تکه ابری خیس شده انجام میشود که بر روی سطوح کشده تا صاف شود. بعد از پرداخت کردن نوبت به خشک کردن کارها شده که هر خشتی را برداشته و پشت آن با دادن شیاری خالی میکنیم و اگر جایی از این خشت با گل پر شده پشت آن را بیشتر خالی تا خشت یکدست شود و بر روی زمین می چینیم .
که البته قبل از برداشتن بایستی طرحهایی که گل اضافه شده و چند خشت را به هم وصل کرده برای برداشتن با کاردک یا چاقو از هم جدا کنیم.
مرحله ی آخر سمباده زدن، که میتوان هم از سمباده ی خیلی نرم و زبر بسته به تمیزی کار استفاده کرد. و بعد داخل جعبه قرار داد و به محل کوره انتقال می دهیم.
2. پازلی: این نوع از نقش برجسته شبه به مدل قبلی اجرا میشود فقط با این تفاوت که به جای قالب زدن گل را به صورت یک تکه در اندازه ای که میخواهیم پهن میکنیم و بعد ایجاد پستی و بلندی های ایجاد شده( اضافه و برداشتن گل) و پرداخت با کاردک هر قسمت را که میخواهیم برش میزنیم با توجه به طرح خوبی این نوع این است که برشها با توجه به طرح داده میشود مثلا اگر در یک طرح فیگور (صورت انسان) داشته باشیم اگر به صورت خشتی باشد احتمال اینکه یه سر به چند تکه تقسیم شود هست اما در پازلی شما می توانید برش را کنار سر و بدن انسان بدهید که یکدست در بیاید.
حمیدرضا